Prywatny Gabinet Psychiatryczny w Łodzi - Psychiatra Józef Rojek
CHAD

Leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej

Choroba afektywna dwubiegunowa, znana również jako zaburzenie afektywne dwubiegunowe lub choroba maniakalno-depresyjna, to poważne zaburzenie nastroju charakteryzujące się epizodami manii lub hipomanii oraz epizodami depresji. Jest to przewlekła choroba psychiczna stanowiąca poważne źródło niesprawności. Znaczna część pacjentów szpitali psychiatrycznych i poradni zdrowia psychicznego to ludzie cierpiący na chorobę afektywną dwubiegunową. Choroba ta nie jest niczym nowym, była opisywana również przez starożytnych medyków. Ma ona pewne elementy wspólne z bardziej rozpowszechnioną chorobą – depresją. W tym przypadku jednak depresja jest tylko jednym z elementów (biegunów) choroby. Na drugim biegunie znajduje się mania lub hipomania jako stan diametralnie różny od depresji. To właśnie  dwubiegunowość czyni to schorzenie tak odmiennym  nie jest ona  chorobą o jednorodnym obrazie. Klasyczna CHAD dotyczy około 1-1,5% populacji. Choroby psychiczne, w tym choroba dwubiegunowa, nie są ograniczone do specyficznych grup. Wśród osób cierpiących na tą chorobę można znaleźć polityków, aktorów, wokalistów, piosenkarzy, jak też osoby wykonujące bardziej prozaiczne zawody. Choroba afektywna dwubiegunowa przeważnie zaczyna się pomiędzy 20 a 30 rokiem życia. U części chorób pierwszy epizod pojawia się wcześniej, u części później.

Na wstępie warto wytłumaczyć znaczenie terminów: depresja, mania, hipomania, epizod mieszany.

Pierwsza wizyta trwa około 60 min, kolejne około 30 min

Tak, wystawiam zwolnienia i zaświadczenia lekarskie oraz recepty.

Na wizytę do psychiatry skierowanie nie jest wymagane.

Typowa terapia psychiatryczna trwa 6 – 24 miesięcy.
Skontaktuj się ze mną

Potrzebujesz pomocy?

Serdecznie zapraszam do kontaktu ze mną.
Udzielę wszelkich niezbędnych informacji oraz odpowiem na Twoje pytania.

Objawy depresji

Depresja to stan w którym występują obniżony nastrój, spadek aktywności, spowolnienie myślenia, utrata energii, uczucie beznadziei, zmniejszona koncentracja i utrata zainteresowań. Typowe również  są zaburzenia snu, łaknienia, czasami u  pacjentów pojawiają się myśli rezygnacyjne i samobójcze.

Objawy manii

Mania jest przeciwieństwem depresji. Dochodzi do wzrostu aktywności, podwyższenia nastroju, przyśpieszenia toku  myślenia, impulsywnych zachowań . Przy znacznie obniżonym  krytycyzmie, pojawia się tendencja do nawiązywania przypadkowych znajomości, podejmowania lekkomyślnych decyzji finansowych. Może pojawiać się  zwiększone poczucie własnej wartości, zwiększona aktywność seksualna, agresja, zmniejszona potrzeba  snu. Przyśpieszenie myślenia doprowadza do rozkojarzenia , chaosu w ramach działań codziennych. W języku potocznym używa się sformułowań takich jak: „mania wielkości”, czy „mania prześladowcza”, natomiast w  terminologii medycznej  pojęcie mania  oznacza element choroby dwubiegunowej.

Objawy hipomanii

Hipomania  to stan „łagodniejszej” manii, mniej intensywnej i nie prowadzącej do znaczącej dysfunkcji społecznej lub zawodowej. Tutaj nie widać chaotyczności podejmowanych działań typowych dla manii. Z zewnątrz osoba sprawia wrażenie tryskającej energią, komunikatywnej, otwartej, łatwo nawiązującej relacje społeczne.

Objawy epizodu mieszanego

Epizod mieszany jest stanem łączącym  elementy manii i depresji  np. obniżony nastrój z myślami samobójczymi z jednej strony (elementy depresji), a z drugiej strony nadmiar energii  (element manii).

Jak rozpoznać CHAD?

Aby rozpoznać chorobę afektywną dwubiegunową należy stwierdzić u pacjenta wystąpienie przynajmniej jednego epizodu maniakalnego (lub hipomaniakalnego) i jednego epizodu depresji. Innym przypadkiem jest dwa lub więcej epizodów manii. Powtarzające się zachorowania jedynie na depresję nie dają podstaw do rozpoznania choroby dwubiegunowej. W takiej sytuacji stawia się diagnozę zaburzeń depresyjnych nawracających.

Przyczyny Choroby Afektywnej Dwubiegunowej

Przyczyny choroby afektywnej dwubiegunowej są złożone i obejmują czynniki genetyczne,  neurobiochemiczne  i środowiskowe

  • Czynniki genetyczne Istnieje silny związek między chorobą afektywną dwubiegunową a czynnikami genetycznymi. Osoby z  rodzinną historią choroby afektywnej dwubiegunowej mają większe ryzyko zachorowania. Szacuje się je na około 60-80%.
  • Nieprawidłowości neurochemiczne Choroba afektywna dwubiegunowa jest związana z zaburzeniami neuroprzekaźnictwa serotoniny, noradrenaliny i dopaminy. Te substancje chemiczne odgrywają kluczową rolę w regulacji nastroju, dlatego nieprawidłowości związane z  ich funkcjonowaniem mogą prowadzić do wystąpienia objawów zaburzeń afektywnych dwubiegunowych.
  • Czynniki środowiskowe Czynniki środowiskowe, takie jak stres, traumy życiowe, problemy rodzinne, trudności w relacjach interpersonalnych, problemy finansowe, zawodowe czy utrata osoby bliskiej, mogą wywołać epizody choroby afektywnej dwubiegunowej u osób z podłożem genetycznym.
  • Zaburzenia hormonalne badania sugerują, że zaburzenia w układzie hormonalnym, zwłaszcza  związanym z tarczycą, mogą mieć wpływ na rozwój choroby afektywnej dwubiegunowej.
  • Uzależnienia i używki Używki takie jak alkohol, narkotyki czy nawet kofeina, mogą wpływać na występowanie epizodów manii lub depresji u osób z podatnością genetyczną na chorobę afektywną dwubiegunową.

Diagnozowanie Choroby Afektywnej Dwubiegunowej

Diagnoza opiera się na wywiadzie medycznym, ocenie objawów psychiatrycznych, oraz zastosowaniu kryteriów diagnostycznych zawartych w międzynarodowej klasyfikacji chorób. Czasami używa się także  testów psychologicznych w celu różnicowania CHAD z innymi zaburzeniami.

Metody Leczenia:

  • Farmakoterapia Podstawą leczenia CHAD jest  stosowanie leków. Są to głównie leki stabilizujące nastrój , do których należą takie leki  jak lit, walproinian, karbamazepina, lamotrygina. Leki przeciwpsychotyczne – neuroleptyki, głównie atypowe mogą być stosowane jako leczenie wspomagające, szczególnie w przypadku epizodów manii. Są to: kwetiapina, aripiprazol, olanzapina. Poza tym w epizodach depresyjnych nieraz stosowane są leki przeciwdepresyjne, szczególnie serotoninowe (SSRI).
  • Terapia psychologiczna Najczęściej stosowanym rodzajem terapii jest  terapia poznawczo-behawioralna(CBT), stosuje się także terapię interpersonalną (IBT), terapię grupową, terapię utrzymującą(zapobiegawczą)
  • Samopomoc i wsparcie społeczne Edukacja na temat choroby, wsparcie grup wsparcia, dbanie o zdrowy styl życia.

Choroba afektywna dwubiegunowa jest wynikiem złożonych interakcji wielu czynników, w tym genetycznych, neurochemicznych, współchorobowych, środowiskowych i stresowych. Dostrzeżenie i zrozumienie współdziałania tych czynników może pomóc w lepszym rozumieniu tej choroby oraz w opracowaniu skuteczniejszych strategii leczenia